Elektrikli Araç AC ve DC Şarj Ünitesi Özellikleri ve Farkları

Sessiz çalışan elektrikli araçlar fosil yakıta ihtiyaç duymadığı için sürdürülebilir bir yaşam için önemli bir basamak oluşturuyor. Bu nedenle her geçen gün gelişiyor ve daha fazla ilgi görüyor. Hâl böyle olunca elektrikli araçların şarj üniteleri hakkında pek çok soru işareti oluşuyor. Gelin, elektrikli araçların şarj üniteleriyle ilgili detaylara yakından bakalım.

Elektrikli Araç AC Şarj Ünitesi Nedir?

Elektrikli araçların çalışmasını sağlayan enerji, bataryalarından geliyor. Bu nedenle nasıl fosil yakıt kullanan araçların yolculuğa devam edebilmesi için deposunda yeterli miktarda yakıt olmalıysa elektrikli araçların da bataryasının dolu bulundurulması gerekiyor. Bataryayı doldurmak için haricî bir elektrik kaynağına ihtiyaç duyuluyor.

Günlük yaşamda kullandığımız elektrik; AC, yani alternatif akımdır. Çünkü alternatif akım fazla kayıp yaşanmadan uzun mesafelere kabloyla taşınabilir. Sürekli yön değiştirir ve gerilim değişken bir şekilde dalgalanır. Bu nedenle dalgalı akım olarak da bilinir.

AC şarj üniteleri (seviye 2 şarj), arabaların bataryalarının daha hızlı dolması için üretilen cihazlardır ve seviye 1 şarja (ev tipi) göre daha hızlı dolum imkânı sunar. Ancak elektrikli araç bataryaları doğrudan AC akımla doldurulamadığından araçlarda dönüştürücü görevi gören bir onboard sistemi bulunur. Bu sistem soket vasıtasıyla kaynaktan aldığı alternatif akımı doğru akıma çevirerek bataryanın şarj olmasını sağlar. Onboard sistemleri, araçta fazla ağırlık oluşturmasını ve yer kaplamasını önlemek için yüksek güçte üretilmez. Çünkü aracın taşıdığı her yük menzil mesafesini etkiler.

Bu ünitelerden gelen elektrik gücü 22 kW'a kadar çıkabilir. Ancak şarj gücü hem elektrikli araç istasyonunun çıkış gücüne hem araçtaki dönüştürücünün kapasitesine göre değişiklik gösterebilir.

Elektrikli Araç DC Şarj Ünitesi Nedir?

DC yani doğru akım, alternatif akımdan farklı olarak tek yönlü gerçekleşir ve sürekli sabit gerilim sağlar. Fakat uzak mesafelere taşınmak istediğinde hızlı bir şekilde enerji kaybeder. Bu nedenle pillerde, bataryalarda ve uçaklarda kullanılır.

DC şarj üniteleri (seviye 3 şarj), alternatif akımın büyük sistemlerde dönüştürülmesini ve arabaya yüksek güçlü elektrik verilmesini sağlayan şarj ünitelerdir. Bu sayede bataryayı şarj etmek için onboard sistemine gerek kalmaz. Yani DC şarj ünitesiyle araç bataryası doldurulurken şarj sisteminden gelen elektrik arabanın dönüştürücüsünü pas geçer ve direkt bataryaya ulaşır.

DC şarj ünitelerinde dolum esnasında bataryaya farklı oranlarda güç uygulanır. Dolumun başında maksimum güç uygulayan ünite, dolum sonuna kadar azalarak devam eden bir güç seyri izler. Genellikle dolum oranı %80'i geçerse arabanın bataryasının daha az zarar görmesi için güç seviyesini kısıtlar. Bu nedenle bataryanın şarj seviyesinin %80'den %100'e ulaşması daha uzun sürer.

DC şarj sistemleri tek seferde yüksek güç sağlayabilir. Bazı şarj istasyonları 400 kW güce kadar çıkabilir. Elektrikli araçların şarj ünitesine yerleştirilen dönüştürücülere nazaran daha yüksek güç sağlayabildiği için bataryayı çok daha kısa sürede şarj edebilir.

AC ve DC Şarj Ünitesi Arasındaki Farklar Nelerdir?

İster tamamen elektrikli ister plug-in-hibrit olsun, elektrikli araçlar düzenli olarak AC veya DC elektrikli araç şarj istasyonuna uğrar. İki sistemin de değişen şartlara göre birbirlerine üstün olduğu noktalar mevcuttur.

AC ve DC şarj üniteleri arasındaki farklardan bazılarını tablodan inceleyebilirsiniz:

AC Şarj Ünitesi	DC Şarj Ünitesi
2-8 saat arasında tam dolum sağlayabilir.	30-45 dk içerisinde tam dolum sağlayabilir.
Kurulumu düşük maliyetlidir. Halka açık alanlarda sıklıkla görülür. Aynı zamanda evlere de kurulabilir.	Kurulumu yüksek maliyetlidir ve şebekeden yüksek voltajlı elektrik gerektirir. Bu nedenle evlerde tercih edilmez. Genellikle halka açık alanlarda bulunur.
1 saatlik şarj ile 25-40 kilometre gidilebilir.	10 dakikalık şarj ile 65 kilometre gidilebilir.
Taşınabilir 240 volt fişlerle kullanılabilir.	İstasyonun kendi soketi kullanılır.
Dolum ücreti daha uygundur.	Dolum ücreti daha maliyetlidir.
Gereğinden fazla enerji uygulamadığı için batarya ömrünü olumsuz etkilemez.	Aniden yüksek güç vermesi ve gereğinden fazla enerji uygulaması nedeniyle pil ömrünü beklenenden çabuk tüketir.
AC akım araç içerisinde yer alan onboard dönüştürücülerle DC akıma çevrilir.	AC akım istasyonda dönüştürülerek araca iletilir.
Günlük kullanım için uygundur.	Uzun kilometre yapılacak yolculuklarda uygundur.
Taşınabilir kompakt cihazlar olarak üretilebilir.	Araçla taşınamaz.

AC ve DC Şarj Ünitelerinin Bataryaya Etkileri Nelerdir?

AC ve DC şarj ünitelerinin batarya üzerinde farklı etkileri vardır. AC şarj ünitesi batarya ömrünü korur ancak DC şarj ünitesine nazaran bataryayı daha uzun sürede şarj eder. Bu nedenle genellikle araç uzun süre kullanılmayacağında tercih edilir.

DC şarj ünitesi ise sürekli kullanıldığında batarya ömründe olumsuz etkiler yaratır. Bu sebeple bataryayı daha uzun süre kullanmak için sadece ihtiyaç olduğunda DC şarj ünitelerini tercih etmek gerekir.

Alternatif Şarj Yöntemleri

Bahsettiğimiz yöntemlerin yanı sıra farklı şarj teknikleri de mevcut. Bunlar:

Batarya Değiştirme

QuickDrop adı verilen batarya değiştirme işlemi, alternatif şarj yöntemlerinden biridir. Bunun için şarj istasyonuna giderek boş bataryanızı vermeniz ve dolu bataryayı alarak yolunuza devam yeterli. Böylelikle dakikalar içerisinde bataryayı doldurmak mümkün olur.

Kablosuz Şarj

Cep telefonlarında yaygın kullanılan kablosuz şarj teknolojisi, arabaların da geleceği olacak gibi görülüyor. Bu teknolojide arabayı indüktif bir alanın üzerinde tutmak yeterli. Üstelik arabanın durmasına da gerek yok. Bu alanlara sahip yollar inşa edilince arabanızı sürerken de şarj edebileceksiniz.

Elektrikli araç teknolojileri, araçlardaki bataryaların yapısı ve şarj imkânları günden güne gelişiyor. Bu sayede araçların menzilleri de uzuyor. İlk çıktığında uzun süren şarjlarla kısa mesafe gidebilen elektrikli arabalar, artık kısa süreli şarjla bile uzun yol kat edebiliyor. Sürekli değişen bu teknolojiye ayak uydurmakta zorlanıyor ama yine de elektrikli araçların faydalarını deneyimlemek istiyorsanız elektrikli araç kiralamayı düşünebilirsiniz. Voltify'ın avantajlı kampanyalarına göz atarak onlarca farklı marka ve model elektrikli aracı 3-12 ay süreyle kiralayabilirsiniz.