Elektrikli Araçlar ve Kiralama

Global bir kiralama firmasının elindeki 20.000 elektrikli aracı satıp içten yanmalı motoru olan araçlara geçme kararı alması gündeme bomba gibi düştü.

Peki bu durumu nasıl yorumlamak lazım?

Elektrikli araç satışları ülkemizde ve dünyada her geçen sene hızlanarak artıyor. 2024 yılında Türkiye’de elektrikli araç satışlarının 100.000 adedi geçmesi bekleniyor ve bu sene dünyada satılan her 5 araçtan 1 tanesinin elektrikli olmasına kesin gözü ile bakılıyor.

Bu gidişat çerçevesinde kiralama firmalarının araç parklarında da elektrikli araç penetrasyonu her geçen gün artıyor. Bu durum da çözülmesi gereken yeni problemleri beraberinde getiriyor.

Öncelikle başta elektrikli araç üreticileri, distribütörleri, şarj şirketleri, kiralama firmaları olmak üzere tüm tarafların üzerine düşen önemli sorumluluklar var:

• Elektrikli araç üreticileri, sadece aracı üretip satma noktasında değil, güçlü ve doğru distribütörler ile çalışma, sürdürülebilir tedarik sağlama ve araçlar ile ilgili menzil vb bilgileri gerçekçi rakamlar ile verme konularında sorumlu.

• Elektrikli araç satışı yapan ve servisi veren firmalar; öncelikle elektrikli araçlara servis verebilecek uzman personeli olan yeterli sayıda servis açmak ve gerekli tüm yedek parçalardan yeterli stok bulundurmak; araçların servisten kısa zamanda çıkmasını sağlamaktan sorumlu.

• Şarj şirketleri şarj altyapısı yatırımlarına devam etmeli ve mümkünse merkezi bir platformda tüm şarj istasyonlarının gözükeceği, işlemlerin yapılabileceği bir yapı kurmalı.

• Kiralama şirketleri yatırım yaptıkları elektrikli araç marka modelini çeşitlendirmeli, elektrikli araçları daha uzun dönemli kiralamalarda tercih etmeli.

Mevcut durumda, benim gözlemim, elektrikli araçlar ile ilgili ciddi yedek parça stoğu sorunu var, servise giren araçlar yedek parçaların stokta olmaması gibi sebepler dolayısı ile uzun süre serviste bekliyor. Yetkili markaların sadece belirli servisleri elektrikli araçlara servis verebiliyor.

Aslında bakım maliyetleri düşük ve frekansları az olan elektrikli araçlar, olası bir kaza anında uzun süre serviste kaldığı gibi, pilin zarar gördüğü durumlarda pert olma ihtimali de yüksek. Dolayısı ile işin servis ve sigorta bacağı çok önemli.

Günlük kiralama işlemlerinde hasar frekansı uzun dönem kiralama işlemlerine göre çok daha yüksek. Elektrikli araçların servis işlemleri binek araçlara göre daha uzun sürüyor ve henüz kiralama şirketlerinin operasyon departmanları da, servis hizmeti sağlayan firmalar da elektrikli araç konusunda coğrafi olarak yaygın bir tecrübe ve deneyime sahip değil. Dolayısı ile servis maliyetleri daha yüksek ve serviste kalma süreleri daha uzun. Bu da filo havuzu yöneten kiralama şirketleri için verimliliğin düşmesi anlamına geliyor.

Kullanıcı açısından da düşünelim: Yurt dışına gidip, havaalanından elektrikli araç kiraladığınız zaman, kiralama şirketi personeli size kiraladığınız elektrikli aracı tanıtacak kadar hakim değil, siz kullanmayı bilmediğiniz ve deneyimlemediğiniz bir araç ile baş başa kaldığınız gibi, bilmediğiniz veya yaşamadığınız bir şehirde aracı şarj etme problemi ile de karşı karşıya kalırsınız.

İlgili haberde geçen şirketin örneğine dair son bir not. Elektrikli araç filosunun %90'ının tek marka odaklı olduğunu görüyoruz. Özellikle indirim yapma konusunda agresif ve ikinci el piyasasını ikinci planda tutan bir stratejisi olan bir marka üzerinde filonun %90'ını kapsayacak bir elektrikli araç yatırımı yapmak, başlı başına stratejik olarak riskli. Marka çeşitliliği önemli.

Sonuç olarak basında çıkan haberleri yorumlarken her haberi kendi dinamikleri içerisinde yorumlamak lazım. Bazı kiralama firmalarının elektrikli araç stratejileri başarısız olurken bazı firmaların başarılı uygulamaları olabilir. En belirleyici faktör ise ürün ile iş modelinin uyumluluğu.

Biz Voltify olarak şirket ve bireylerin risk almadan, hızlı ve zahmetsiz bir şekilde elektrikli araçların üstünlüklerini deneyimlemeleri için yola çıktık. Araçların teknolojilerinin hızla geliştiği, kullanıcıların ise henüz bu konuda yeni yeni deneyim kazandığı bir dönemde, uzun dönem elektrikli araç kiralama bir çok şirket ve birey için rasyonel bir karar. Bu süreçte kullanıcılarımızın hem araç hem platformumuz ile ilgili deneyimini keyifli ve pürüzsüz kılmak için de onları araç oryantasyon/tanıtım, şarj aleti kurulum, şarj, sigorta, vale ve yol yardım hizmetleri ile destekliyoruz.

Mehmet Yiğit
Voltify Kurucu Ortak & CEO