Otonom Nedir? Otonom Araçlar ve Sürüş Teknolojileri Nelerdir?

Geleneksel arabalarla kıyaslandığı zaman daha az insan müdahalesi gerektiren sürüş deneyimleri tüm dünyada giderek yaygınlaşıyor. Hem güvenli hem pratik bir sürüş deneyimi sunmak için geliştirilen teknolojilerin başındaysa otonom araçlar geliyor. Kendi kararlarını alabilen teknolojik ürünler genel olarak otonom cihazlar ya da makineler olarak tanımlanıyor.

Otonom Araç Nedir?

İnsan müdahalesi olmadan trafikte yol alabilen motorlu taşıtlara otonom araç adı verilir. Yolun şeklini, trafikteki diğer araçları, hareket hâlindeki yayaları ve etraftaki cisimleri algılayabilen otonom araçlar insan faktörünü devreden çıkararak ulaşım ihtiyacının karşılanmasını hedefler.

Araç kullanan kişilerin belli bir süre boyunca yola odaklanması ve enerjisini bu iş için harcaması gerekir. İşlerinize odaklanmak, sevdiklerinizle sohbet etmek ya da dinlenmek için harcayabileceğiniz vakti araç sürmek için sarf etmeniz gerekir. İşte otonom araçlar bu problemi çözmeyi hedefler. Kendi kendine yol alabilen araçların içinde farklı işlere kolayca odaklanabilirsiniz.

Otonom Araçların Geleceği

Ulaşımın daha güvenli, verimli ve sürdürülebilir hâle gelmesi açısından otonom araçların geleceği büyük bir potansiyele sahiptir. Otonom sürüş teknolojileri trafik kazalarının önemli ölçüde azalmasına yardımcı olabilir. Şehir içi trafiğini optimize edebilecek bu araçlar elektrik motorlarıyla donatıldığında karbon emisyonlarını da azaltabilir.

Giderek yaygınlaşması beklenen otonom ve elektrikli araçlar birbirini destekleyen ve paralel biçimde gelişen teknolojilerdir. Yaşlılar ve engelliler gibi sürüş yeteneği sınırlı bireylerin yaşam kalitesini artıracak bu araçlar otomotiv devleri tarafından yoğun yatırımlar alan bir inovasyon alanıdır. Yapay zekânın bu araçlara entegrasyonuyla birlikte sürücülü araç sayısının zaman içinde azalacağını söylemek mümkündür.

Ancak otonom araçlarla ilgili hâlihazırda pek çok soru işareti bulunur. Hava koşullarına göre sürüş deneyiminin nasıl etkileneceğine dair birtakım soru işaretleri bulunur. Örneğin yoğun kar olan bir yolda şeritlerin görünür olmaması sensörlerin yolu takip etmesini zorlaştırabilir. Benzer şekilde değişen hız sınırları, yasal düzenlemeler, kaza sorumluluğu gibi konular başlı başına tartışma konusu olmaktadır. Ancak geleceğin teknolojisi otonom araçlarla alakalı gelişmeler sürdükçe sözü edilen bu durumlar için de çözümler üretilmeye devam edecek.

Otonom Sürüş Teknolojisi Nedir?

Otonom sürüş teknolojisi çeşitli sensörler, kameralar ve radar sistemlerinin entegre edildiği yeni nesil bir teknolojidir. Bu teknolojiyle donatılmış araçlar çevrelerini algılama yeteneğine sahiptir. Otonom araçlar yoğun trafikte ve yaya hareketliliğinin yüksek olduğu bölgelerde bile yolları sürekli olarak tarar ve analiz eder. Gerekli durumlarda hızlarını ayarlayabilir, durabilir veya yön değiştirebilir.

İnsanlığın sürücüsüz bir medeniyete doğru ilerlemesini kolaylaştıran otonom teknolojisi yapay zekâyla desteklenerek daha da akıllı hâle getirilebilir. Yapay zekâ destekli otonom sürüş teknolojileri araçların daha karmaşık senaryolarda dahi güvenli ve verimli bir şekilde hareket etmelerini sağlar. Günden güne gelişim kaydeden bu teknolojilerin sunduğu imkânlar ve sahip olduğu özellikler değişkenlik gösterebilir. Bu nedenle otonom araçlar kendi arasında farklı sınıflara ayrılır.

Otonom Araba Sınıflandırması Nasıldır?

Söz konusu otonom arabalar olduğunda altı farklı sınıftan bahsetmek mümkündür. Bu sınıfların özellikleri Otomotiv Mühendisleri Birliği (SAE International) tarafından belirlenir ve belli aralıklarla güncellenir.

• Seviye 0: Hiç otomasyon olmayan araçların yer aldığı sınıftır. Direksiyon yönetimi, hızlanma, fren ve diğer her şey insan kontrolüyle yapılır. Geleneksel araçların büyük bir kısmı bu sınıfta yer alır.
• Seviye 1: Bu tür araçlarda da asıl kontrol sahibi olan sürücüdür ancak araç tek bir otomatik sisteme sahiptir. Seviye 1'de yer alan araçlarda adaptif hız sabitleyici ya da şerit takip sistemi gibi özellikler bulunabilir.
• Seviye 2: Bu seviye kısmi otomasyon olarak adlandırılabilir. Direksiyon ve hız kontrolünü kendi başına yapabilen araçlar bu sınıfta yer alır. Sürücü müdahalesi olmadan bu araçlar hızını değiştirebilir ya da şeritler arasında geçiş yapabilir. Bu araçların içindeki sürücüler hâlâ tüm görevleri izleyip kontrol edebiliyor durumdadır.
• Seviye 3: Koşullu otomasyon özelliğine sahip bu araçlar bazı şartlar altında sürüş görevini tek başına gerçekleştirebilir. Ancak yine de insan müdahalesi gereklidir.
• Seviye 4: Otomasyon kabiliyetinin bir önceki sınıfa göre daha iyi olduğu bu araçlar sadece bazı istisnai durumlarda manuel biçimde kullanılabilir. Olumsuz hava koşulları altındayken ya da trafik şartlarının hızla değiştiği yerlerde sürücülerin kontrolü eline alması gerekir. Onun dışında bu araçlar tamamen kendi başına çalışabilir.
• Seviye 5: Tam otomasyon becerisine sahip bu araçlarda sürücü kavramından bahsetmek güçtür. Zorlu koşullar altında bile kendi başına hareket edebilen tam otomasyonlu araçlar fren ve gaz pedalına basmaya gerek bile olmadan trafikte yol alır. Araç içindeki kişiler direksiyona hiç dokunmadan uzun ya da kısa mesafeleri katedebilir.

Otonom Arabalar Nasıl Çalışır?

Otonom otomobillerin çalışma prensibini anlamak için geleneksel araçlardaki sürücülerin görevlerini hatırlamak faydalı olabilir. Konvansiyonel arabalarda sürücüler trafiğin durumunu takip eder, aracın hızını ayarlar, gerekli durumlarda vites ya da yön değiştirir. Otonom araçlarsa bu görevleri belli ölçüde ya da tamamen kendi başına gerçekleştirir. Haritalama ve navigasyon özelliği bulunan otomobiller sizi dilediğiniz noktaya kolayca götürebilir. Hatta bazı araçlar uydu bağlantısı sayesinde anbean trafiği takip edebilir.

Otonom Araçların Avantajları Nelerdir?

Otonom araçların avantajları şu şekilde özetlenebilir:

• Yeni Nesil Taşımacılık: Otonom otomobillerin yakın gelecekte yaygınlaşması beklenen paylaşımlı araç teknolojisine katkı sağlayacağı söylenebilir. Paylaşımlı araç teknolojileri âdeta bir taksi görevi görerek çok sayıda kişinin ulaşım ihtiyacını karşılayabilir.
• Emniyetli Yolculuk: Trafik kazalarının büyük bir kısmı insan hatasından ya da ihmalinden kaynaklanır. Otonom araçların bu tür hataları asgari seviyeye düşüreceği öngörülür. Böylece daha az kazanın gerçekleştiği bir trafik ortamı elde edilebilir.
• Düşük Maliyetli Taşımacılık: Otonom araçların yaygınlaşmasıyla birlikte daha düşük bir maliyetle mal ya da eşya taşınabilir. Bu durumun ticaret sektöründeki masrafları azaltacağı ileri sürülür.
• Daha Akıcı Bir Trafik: Yakın çevresindeki araçların hareketini takip edebilen otonom araçlar trafikteki sıkışıkların azalmasına yardım edebilir. Böylece zaman kaybetmeden ulaşım ihtiyacı karşılanabilir.
• Erişilebilirlik: Tam otomasyon becerisine sahip araçlar engelli bireyler veya yaşlılar gibi dezavantajlı kişilerin bağımsızlığını sağlayabilir.
• Çevre Dostu: Otonom araçlar genellikle elektrikli olduğundan sera gazı emisyonlarını azaltarak çevre dostu bir kullanım vadeder.

Güvenli, hızlı ve düşük karbon emisyonlu otonom araçlar dünyanın pek çok yerinde kullanılan yeni nesil teknolojiler arasında gösteriliyor. Farklı seviyelerde otonom sürüş sağlayan elektrikli araçların her geçen gün gelişen teknolojileriyle geleceği yakalamanız mümkün. Siz de araç teknolojilerini yakından takip etmek, deneyimlemek istiyorsanız gelişmiş otomasyonlara sahip elektrikli araçları Voltify'da bulabilirsiniz.